ประวัติรัฐสภาไทย

ประวัติรัฐสภาไทย

รัฐสภาของประเทศไทยกำเนิดขึ้นเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 หลังการประกาศใช้รัฐธรรมนูญชั่วคราวฉบับแรก เมื่อผู้แทนราษฎรจำนวน 70 คนซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร ได้เปิดประชุมสภาขึ้นเป็นครั้งแรก ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม และเมื่อการเลือกตั้งผู้แทนราษฎรทั่วประเทศได้สำเร็จลง พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ได้พระราชทานพระที่นั่งอนันตสมาคมองค์นี้แก่ผู้แทนราษฎรเพื่อใช้เป็นที่ประชุมสืบต่อมา

ต่อมา เมื่อจำนวนสมาชิกรัฐสภาต้องเพิ่มมากขึ้นตามอัตราส่วนของจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้น จึงเกิดความจำเป็นที่จะต้องจัดสร้างอาคารรัฐสภาที่มีขนาดใหญ่กว่า เพื่อให้มีที่ประชุมเพียงพอกับจำนวนสมาชิก และมีที่ให้ข้าราชการสำนักงานเลขาธิการรัฐสภาใช้เป็นที่ทำงาน จึงได้มีการวางแผนการจัดสร้างอาคารรัฐสภาขึ้นใหม่ถึง 4 ครั้งด้วยกัน แต่ก็ต้องระงับไปถึง 3 ครั้ง เพราะคณะรัฐมนตรีผู้ดำริต้องพ้นจากตำแหน่งไปเสียก่อนในครั้งที่ 4 แผนการจัดสร้างรัฐสภาใหม่ได้ประสบผลสำเร็จ ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงยืนยันพระราชประสงค์เดิมที่จะให้ใช้พระที่นั่งอนันตสมาคมและบริเวณ เป็นที่ทำการของรัฐสภาต่อไป และยังได้พระราชทานที่ดินบริเวณทิศเหนือของพระที่นั่งอนันตสมาคม ให้เป็นที่จัดสร้างสำนักงานเลขาธิการรัฐสภาขึ้นใหม่ด้วยสถานที่ทำการใหม่ของรัฐสภา

เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2513 โดยมีกำหนดสร้างเสร็จภายใน 850 วัน ใช้งบประมาณทั้งสิ้น 51,027,360 บาท ประกอบด้วยอาคารหลัก 3 หลัง คือหลังที่ 1 เป็นตึก 3 ชั้นใช้เป็นที่ประชุมวุฒิสภา สภาผู้แทนราษฎร และการประชุมร่วมกันของสภาทั้งสอง ส่วนอื่นๆ เป็นที่ทำการของสำนักงานเลขาธิการรัฐสภา ประธาน และรองประธานของสภาทั้งสอง หลังที่ 2 เป็นตึก 7 ชั้น ใช้เป็นสำนักงานเลขาธิการรัฐสภาและโรงพิมพ์รัฐสภา หลังที่ 3 เป็นตึก 2 ชั้นใช้เป็นสโมสรรัฐสภา สถานที่ทำการใหม่ของรัฐสภา ใช้ในการประชุมรัฐสภาเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2517 สำหรับพระที่นั่งอนันตสมาคม ถือเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ และใช้เป็นที่รับรองอาคันตุกะบุคคลสำคัญ ใช้เป็นสถานที่ประกอบรัฐพิธีเปิดสมัยประชุม รัฐพิธีฉลองวันพระราชทานรัฐธรรมนูญ และมีโครงการใช้ชั้นล่างของพระที่นั่งเป็นจัดสร้างพิพิธภัณฑ์รัฐสภา

ประธานรัฐสภาไทยดูบทความหลักที่ รายนามประธานรัฐสภาไทยจนถึงปัจจุบัน รัฐสภาไทย มีผู้ดำรงตำแหน่ง ประธานรัฐสภา รวม 28 คน ดังนี้

1. เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา) ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราญฏร 28 มิถุนายน - 1 กันยายน 2475 15 ธันวาคม 2475 - 26 กุมภาพันธ์ 2476

2. เจ้าพระยาพิชัยญาติ ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราญฏร 2 กันยายน 2475 - 10 ธันวาคม 2476

3. พลเรือตรี พระยาศรยุทธเสนี (พลเรือตรี กระแส ประวาหะนาวิน) ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราญฏร 26 กุมภาพันธ์ 2476 - 22 กันยายน 2477 6 กรกฎาคม 2486 -24 มิถุนายน 2487 ประธานรัฐสภา และประธานพฤฒสภา 31 สิงหาคม 2489 - 9 พฤษภาคม 2490 15 พฤษภาคม 2490 - 8 พฤศจิกายน 2490

4. เจ้าพระยาศรีธรรมมาธิเบศ (จิตร ณ สงขลา) ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราญฏร 22 กันยายน 2477 - 15 ธันวาคม 2477 17 ธันวาคม 2477 - 31 กรกฎาคม 2478 7 สิงหาคม 2478 - 31 กรกฎาคม 2479 ประธานรัฐสภา และประธานวุฒิสภา 26 พฤศจิกายน 2490 - 18 กุมภาพันธ์ 2491 20 กุมภาพันธ์ 2491 - 14 มิถุนายน 2492 15 มิถุยายน 2492 - 20 พศจิกายน 2493 22 พฤศจิกายน 2493 - 29 พฤศจิกายน 2494

5. พระยามานวราชเสวี (วิเชียร ณ สงขลา) ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราญฏร 3 สิงหาคม 2479 - 10 ธันวาคม 2480 10 ธันวาคม 2480 -24 มิถุนายน 2481 28 มิถุยายน 2481 - 10 ธันวามคม 2481 12 ธันวาคม 2481 - 24 มิถุนายน 2482 28 มิถุนายน 2482 - 24 มิถุนายน 2483 1 กรกฎาคม 2483 - 24 มิถุนายน 2484 1 กรกฎาคม 2484 - 24 มิถุนายน 2485 30 มิถุนายน 2485 - 24 มิถุนายน 2586 2 กรกฎาคม 2487 - 24 มิถุนายน 2488 29 มิถุนายน 2488 - 15 ตุลาคม 2488 26 มกราคม 2489 - 9 พฤษภาคม 2489

6. พันตรีวิลาศ โอสถานนท์ ประธานรัฐสภา และประธานพฤฒสภา 4 มิถุนายน 2489 - 24 สิงหาคม 2489

7. พลเอก พระประจนปัจนึก (พุก มหาดิลก) ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราญฏร 1 ธันวาคม 2494 - 17 มีนาคม 2495 22 มีนาคม 2495 - 23 มิถุนายน 2495 28 มิถุนายน 2495 -23 มิถุนายน 2496 2 กรกฎาคม 2496 - 23 มิถุนายน 2497 29 มิถุนายน 2497 - 23 มิถุนายน 2498 2 กรกกาคม 2498 - 23 มิถุนายน 2499 30 มิถุนายน 2499 - 25 กุมภาพันธ์ 2500 16 มีนาคม 2500 - 23 มิถุนายน 2500 28 มิถุนายน 2500 - 16 กันยายน 2500 27 ธันวาคม 2500 - 23 มิถุนายน 2501 25 มิถุนายน 2501 - 20 ตุลาคม 2501

8. พลเอก หลวงสุทธิสารรณกร (สุทธิ์ สุทธิสารรณกร) ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราญฏร 20 กันยายน 2500 - 14 ธันวาคม 2500 ประธานรัฐสภา ประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ 6 กุมภาพันธ์ 2502 - 17 เมษายน 2511

9. นายทวี บุณยเกตุ ประธานรัฐสภา และประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ 8 พฤษภาคม2511 -20 มิถุนายน 2511

10. พันเอก นายวรการบัญชา (บุญเกิด สุตันตานนท์) ประธานรัฐสภา และประธานวุฒิสภา 22 กรกฎาคม 2511 - 6 กรกฎาคม 2514 7 กรกฎาคม 2514 - 17 พฤศจิกายน 2514

11. พลตรีศิริ สิริโยธิน ประธานรัฐสภา และประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 18 ธันวามคม 2515 - 11 ธันวาคม 2516

12. พลตรี หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ประธานรัฐสภา และประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 29 ธันวาคม 2516 -7 ตุลาคม 2517

13. นายประภาศน์ อวยชัย ประธานรัฐสภา และประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 17 ตุลาคม 2517 - 25 มกราคม 2518

14. นายประสิทธิ์ กาญจนวัฒน์ ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฏร 7 กุมภาพันธ์ 2518 -12 มกราคม 2519

15. นายอุทัย พิมพ์ใจชน ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราญฏร 19 เมษายน 2519 - 6 ตุลาคม 2519 6 กุมภาพันธ์ 2544 - 5 มกราคม 2548

16. พลอากาศเอก กมล เดชะตุงคะ ประธานที่ปรึกษาของนายกรัฐมนตรี ทำหน้าที่ประธานสภาปฏิรูปการปกครองแผ่นดินและประธานรัฐสภา 22 ตุลาคม 2519 - 20 พฤศจิกายน 2519

17. พลอากาศเอก หะริน หุงสกุล ประธานรัฐสภา และประธานสภาปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน 28 พฤศจิกายน 2519 - 20 ตุลาคม 2520 ประธานรัฐสภา และประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 25 พฤศจิกายน 2520 - 22 เมษายน 2522 ประธานรัฐสภา และประธานวุฒิสภา 9 พฤษภาคม 2522 - 19 มีนาคม 2526

18. นายจารุบุตร เรืองสุวรรณ ประธานรัฐสภา และประธานวุฒิสภา 26 เมษายน 2526 - 19 มีนาคม 2527

19. ศาสตราจารย์อุกฤษ มงคลนาวิน ประธานรัฐสภา และประธานวุฒิสภา 30 เมษายน 2527 - 30 เมษายน 2528 1 พฤษภาคม 2528 - 23 เมษายน 2530 24 เมษายน 2530 - 22 เมษายน 2532 3 เมษายน 2335 - 26 พฤษภาคม 2535 ประธานรัฐสภา และประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 2 เมษายน 2534 - 21 มีนาคม 2535

20. ร้อยตำรวจตรี วรรณ ชันซื่อ ประธานรัฐสภา และประธานวุฒิสภา 4 พฤษภาคม 2532 - 23 กุมภาพันธ์ 2534

21. นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธานรัฐสภา และประธานวุฒิสภา 28 มิถุนายน 2535 - 29 มิถุนายน 2535

22. ศาสตราจารย์มารุต บุนนาค ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฏร 22 กันยายน 2535 - 19 พฤษภาคม 2538

23. นายบุญเอื้อ ประเสริฐสุวรรณ ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฏร 11 กรกฎาคม 2538 27 กันยายน 2538

24. นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฏร 24 พฤศจิกายน 2539 - 27 มิถุนายน 2543

25. นายพิชัย รัตตกุล ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฏร 30 มิถุนายน 2543 - 9 พฤศจิกายน 2543

26. นายโภคิน พลกุล ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฏร 8 มีนาคม 2548 - 24 กุมภาพันธ์ 2549

27. นายยงยุทธ ติยะไพรัช ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฏร 23 มกราคม 2551 - เมษายน 2551

28. นายชัย ชิดชอบ ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฏร 15 พฤษภาคม 2551 - (ปัจจุบัน) [ อาคารรัฐสภาแห่งใหม่วันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบ อนุมัติงบประมาณประจำปี พ.ศ. 2552 เป็นเงิน 12,000 ล้านบาท เพื่อก่อสร้างอาคารรัฐสภาแห่งใหม่ บนพื้นที่ 119 ไร่ ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ย่านเกียกกาย โดยจะต้องย้ายหน่วยราชการที่อยู่ในบริเวณนั้น ประกอบด้วย โรงเรียนโยธินบูรณะ โรงเรียนกองทัพบกอุปถัมภ์ช่าง